Precies een jaar geleden maakte ik al kennis met Marjolein. Ik had een advocaat nodig voor het hoger beroep in een zaak die ik had gewonnen, nadat iemand enkele jaren daarvoor een boek uitgaf waarvan de inhoud bijna volledig overgenomen was uit een van mijn boeken. Onze samenwerking duurde niet lang, want vlak voor de eerste zitting trok de tegenpartij het hoger beroep alsnog in. Maar het fijne contact dat we hadden is me bijgebleven, en ik vind het erg leuk om haar nu te mogen interviewen over de serie boeken die ze schreef.

Wil je iets vertellen over wie je bent en waar je boek over gaat?

Nadat ik mijn carrière in 2001 startte op een merkenbureau, waar ik me een paar jaar vooral bezighield met de bescherming en registratie van merken, ben ik in 2004 de advocatuur ingegaan. Ik houd me sindsdien als advocaat dagelijks bezig met alles wat met creativiteit te maken heeft, in het juridische kader natuurlijk.

Ik adviseer grote en kleine ondernemingen op elk vlak van het intellectuele eigendomsrecht (‘IE-recht’), zoals het auteursrecht, merken, modellen (vormgeving) en handelsnamen, en daarnaast het reclamerecht waar IE ook vaak om de hoek komt kijken. Mijn klantenkring is actief op het gebied van vormgeving, creativiteit en innovatie en bestaat onder andere uit ontwerpers, auteurs, fotografen, kunstenaars, architecten en bedrijven in branches als bijvoorbeeld de mode, meubelen, speelgoed, sport, film en reizen.

Vijf jaar na het eerste boek binnen de serie IE in Bedrijf (‘Handelsnamen en merken’) is begin 2020 het zesde deel (‘Inbreuk op IE-rechten’) gelanceerd. Het boek telt bijna 300 pagina’s (in kleur) met veel voor ondernemers herkenbare praktijkvoorbeelden, onder meer uit branches waarin inbreuk op IE-rechten dagelijkse praktijk is, zoals de meubelbranche, de fashionindustrie, de kunstwereld, de fotografiebranche en de reclame-industrie.

Daarnaast worden conflicten met namen (handelsnamen, merken en domeinnamen) uitgelicht; voor elke branche relevant. We voorzien duidelijk in een behoefte en het geeft bijzonder veel voldoening om ondernemers op deze manier kennis bij te brengen en verder te helpen.

Behalve ondernemer en advocaat met een passie voor design en IE, ben ik moeder van drie kinderen.

Wat was de aanleiding voor jullie om deze serie boeken te schrijven?

In mijn dagelijkse praktijk krijg ik veel basisvragen over intellectuele eigendom, zoals: “Hoe kan ik mijn idee beschermen?”, “Hoe pak ik een copycat aan?”, “Wie heeft de rechten op het product dat ik verkoop?” of “Met een inschrijving bij de KvK is mijn naam toch goed beschermd?” Elk bedrijf heeft te maken met IE (alleen al omdat elk bedrijf een handelsnaam heeft), maar basiskennis ontbreekt heel vaak, zodat niet altijd de juiste voorzorgsmaatregelen worden genomen om IE te beschermen en inbreuk tegen te gaan.

Daarom heb ik een aantal jaar geleden – nadat ik weer verschillende vragen had gekregen van ondernemers die duidelijk behoefte hadden aan IE-basiskennis – besloten om een boek te schrijven over IE. Samen met Theo-Willem, mijn coauteur, mondde dat project uit in een hele reeks handboeken, geschreven speciaal voor en in de taal van ondernemers, met zo weinig mogelijk juridische termen en heel veel geïllustreerde praktijkvoorbeelden en tips.

Voor wie zijn jullie boek bedoeld en wat hoop je met de boeken te bereiken?

De boeken zijn bedoeld voor alle ondernemers en bedrijven die graag wat handvatten willen hebben op het gebied van IE. Bijvoorbeeld een fotograaf die wil weten hoe zijn foto’s te beschermen zijn en wat hij kan claimen als foto’s zonder zijn toestemming gebruikt worden, of een modeontwerpster die haar zelf ontworpen kinderkleding opeens met een ander merk in de winkels ziet hangen en wil weten wat daartegen te doen is. Maar ook bedrijven die worden aangesproken op inbreuk en die willen weten wat de beste strategie is. Of bedrijven die een briljant idee hebben en graag willen voorkomen dat iemand anders ermee vandoor gaat. En natuurlijk een auteur van een boek die geconfronteerd wordt met een ander boek waarin hele stukken gekopieerd blijken te zijn.

Ik hoop dat deze boeken ondernemers en bedrijven een stapje verder kunnen helpen bij hun IE-vragen. En als ze er niet helemaal uit komen, dat ze weten bij wie ze hun vragen kunnen neerleggen zodat we samen een goede strategie of oplossing kunnen bedenken.

Jullie geven de boeken in eigen beheer uit, vanuit jullie kantoor Legaltree. Inmiddels is het een hele serie, maar ik kan me voorstellen dat jullie bij het eerste deel voor de keuze hebben gestaan om een uitgever te zoeken of het zelf uit te geven. Hoe hebben jullie die keuze gemaakt, en waarom?

Dat was inderdaad iets om bij stil te staan, al hebben we dat niet heel lang gedaan. We zijn de serie gestart met gratis te downloaden e-books (waarbij alleen basisgegevens als naam, e-mailadres en eventuele bedrijfsnaam moesten worden ingevuld), terwijl de hard cover voor een laag bedrag gekocht kon worden (de hele serie is nu als e-book en ook als hard cover beschikbaar).

Omdat het tegenwoordig vrij eenvoudig is om boeken in eigen beheer uit te geven, hebben we ervoor gekozen om dat vanuit Legaltree te doen, en zo ook reclame te kunnen maken voor Legaltree en Abcor (het bedrijf van Theo-Willem). Nu zijn we met een externe uitgever in gesprek voor het uitgeven van volgende delen, zodat we zelf minder tijd kwijt zijn aan bijvoorbeeld de promotie ervan.

Je hebt de boeken samen met Theo-Willem van Leeuwen geschreven. Hoe pakken jullie het schrijfproces aan? Maken jullie eerst een plan, of beginnen jullie gewoon met schrijven?

Ons eerste idee was om een basisboekje over IE te maken. Toen we samen zaten en een plan gingen opstellen, kwamen we al snel tot de conclusie dat we veel te veel onderwerpen zouden hebben voor maar één boek. We maakten er acht delen van en hebben de meeste thema’s van de boeken direct vastgelegd: Handelsnamen en merken (deel 1), Bescherming van ideeën (deel 2), Vormgeving (deel 3), Reclame (deel 4), Online (deel 5), Inbreuk op IE-rechten (deel 6) en de delen 7 en 8 waarvan het onderwerp nog niet definitief vast staat.

Uitgangspunt is in ieder geval dat we alles behandelen waar bedrijven – in hun levenscyclus – op IE-vlak meet te maken (kunnen) krijgen. Een boek over het einde van de onderneming en wat er dan gebeurt met IE-rechten, staat sowieso nog op de planning.

Hebben jullie dezelfde aanpak, of doet ieder het op zijn eigen manier? Hoe verdelen jullie het schrijfwerk? Heeft ieder zijn eigen hoofdstukken of werken jullie door elkaar en vullen elkaars teksten aan?

Zowel Theo-Willem als ik vinden schrijven over IE erg leuk en we doen dat vaak, bijvoorbeeld voor blogs of artikelen. We hebben eenzelfde schrijfstijl waardoor ik ook meteen wist dat Theo-Willem de aangewezen persoon was om de boeken mee te schrijven.

Als we aan een nieuw boek beginnen, maken we eerst een indeling in 8 hoofdstukken, met de onderwerpen per hoofdstuk. Daarna gaan we na welke rechtszaken/praktijkvoorbeelden we sowieso in het boek willen behandelen en vervolgens verdelen we de hoofdstukken.

Omdat Theo-Willem met zijn merkenbureau een iets andere praktijk heeft dan ik als advocaat, heeft elk boek onderwerpen die het beste passen bij een van ons. Na het schrijven voegen we de teksten in elkaar, voegen we verwijzingen en afbeeldingen toe en maken we er een logisch en goed lopend geheel van.

Hoe gaat het daarna? Jullie moeten zelf het ontwerp, het drukwerk en de promotie regelen. Hoe gaat dat in zijn werk?

Vanuit Legaltree wordt er steeds een persbericht uitgebracht, dus de basispromotie is er. De vormgeving van de boeken besteden we uit en de illustraties bij de hoofdstukken en op de cover worden verzorgd door een contact van Theo-Willem. We houden bij elke lancering van een nieuw boek een presentatie voor klanten en ondernemers uit ons netwerk. Bij dit laatste deel was dat gelukkig net voordat alle coronamaatregelen van kracht werden.

De presentatie levert altijd heel veel enthousiaste reacties op. Als feedback krijgen we altijd terug dat de boeken zo fijn duidelijk en helder geschreven zijn (met veel plaatjes). Natuurlijk gebruiken we voor de promotie en zichtbaarheid ook de sociale mediakanalen en verwijzen we naar de boeken ‘IE in Bedrijf’ waar dat verder maar kan, zoals in onze e-mailhandtekening en bij blogs en artikelen. En de boeken worden ook wel eens gebruikt als (zeer gewaardeerd) relatiegeschenk.

In hoeverre verschilt de promotie van de boeken van de promotie voor jullie bedrijf? Zien jullie dit als een eenheid of benader je het als twee verschillende dingen?

Soms loopt dat door elkaar, maar vaak ook afzonderlijk van elkaar. Bij Legaltree werken 30 advocaten, allemaal ervaren specialisten. De ‘IE in Bedrijf’-boeken zijn natuurlijk geschreven vanuit één specialisme: IE. De promotie daarvoor gebeurt soms vanuit Legaltree als geheel, maar vaak ook door mij als individuele advocaat, vooral via sociale media.

Bij Theo-Willem werkt dat iets anders, omdat Abcor zijn eigen merkenbureau is en promotie voor hemzelf en de boeken ook automatisch promotie voor zijn hele kantoor is.

Op welke manier ondersteunt dit boek jullie aanbod?

Klanten en potentiële klanten zien je als auteur van boeken vaak als autoriteit op het gebied waarover je schrijft. Dat is bij ons niet anders. Meestal is het, voor bestaande klanten en contacten, ook een bevestiging dat je verstand hebt van het onderwerp, anders zou je er immers geen boek over schrijven.

Juridische taal is vaak lastig te begrijpen. Omdat we in onze boeken juridische termen juist zoveel mogelijk vermijden en in hele begrijpelijke taal schrijven, weten ondernemers en bedrijven dat je dus ook op diezelfde heldere manier kunt adviseren en communiceren en dat wordt als heel prettig ervaren.

Als je een boek schrijft voor je bedrijf, kom je tijdens het schrijfproces vaak tot nieuwe inzichten. Niet alleen wat betreft het boek, maar ook wat betreft je bedrijf. Je wordt je er meer bewust van waarom je dingen doet zoals je ze doet. Hebben jullie dat ook zo ervaren?

Voor mij is het vooral een bevestiging dat schrijven over je vakgebied en het delen van content niet alleen heel nuttig is voor degenen die het lezen, maar ook voor jezelf. Het dwingt mijzelf goed na te denken over welke onderwerpen het meeste zullen aanspreken en over hoe ik alle content op een begrijpelijke wijze kan uitleggen. En ik kom er steeds opnieuw achter dat ik nog veel meer met sociale media zou willen doen, als ik daar wat meer tijd voor zou hebben.

‘Inbreuk op IE-rechten’ is deel 6 van de serie en werd voorafgegaan door ‘Handelsnamen en merken’, Bescherming van ideeën’, ‘Vormgeving’, ‘Reclame’ en ‘Online’. Komen er nog meer boeken?

In de serie zelf staan er nog twee op de planning, maar we zijn er bij één nog niet helemaal uit welk thema we eraan moeten hangen. Het laatste deel zal sowieso gaan over het einde van de onderneming en de vraag wat er dan gebeurt met de IE-rechten. Hoe voorkom je bijvoorbeeld dat de (waardevolle) IE-rechten verdwijnen in de boedel? Maar mogelijk komt er eerst een studenteneditie. Het ontbreekt bij juridische studies namelijk vaak aan (begrijpelijk geschreven) handboeken met veel praktijkvoorbeelden.

Wat zou je mee willen geven aan lezers die overwegen om ook een boek te gaan schrijven?

Ga aan de slag.

Maak een indeling met hoofdstukken en onderwerpen die je wil bespreken en begin. Er is altijd een reden om het uit te stellen, en er zijn altijd dagen waarop schrijven beter gaat dan op andere, maar de voldoening is zo enorm als het boek af is en in de (online) schappen ligt.

En als je de mogelijkheid hebt: schrijf met zijn tweeën. Dan heb je elkaar om deadlines te bewaken en te motiveren, en dubbel de pret als het boek af is.

Je kunt ‘Inbreuk op IE-rechten’ en alle andere delen van de serie IE in Bedrijf bestellen bij alle (online) boekhandels, onder andere bij Managementboek.nl (aff). Meer informatie over de boeken vind je op ie-inbedrijf.nl